ตอนที่ 283 เมล็ดขู่ซิ่ง
ตามจริงซ่งเหล่าเกินไม่ได้คาดหวังว่าหลานสาวจะบอกกล่าววิธีหาเงินให้จริง อย่างไรเสียหากมีวิธีดีๆ จริงอย่างว่าเหตุใดจึงไม่เอาไว้ใช้ทำเอง
ทว่าในเมื่อหัวหน้าหมู่บ้านให้เขาถาม เขาเอ่ยปากถามเสียหน่อยก็ไม่เปลืองแรงอะไร
ไม่คิดว่ายามนี้ซ่งอิงจะมีสีหน้าผ่อนคลายสบายๆ ซ่งเหล่าเกินเลยรู้สึกคาดหวังไม่น้อย จ้องมองนางอย่างสนอกสนใจ
“เมื่อก่อนตอนที่ข้าอ่านตำรา อ่านเจอประโยคหนึ่งที่ว่า ‘ความเป็นจริงเกี่ยวกับกั่วหลัว[1] ปรากฏอยู่ทั่วชายคา’ ตอนนั้นข้ายังนึกสงสัยอยู่เลย จึงให้พี่สวินไปถามท่านอาจารย์ให้เป็นการเฉพาะ จึงได้รู้ว่าที่พูดถึงนั่นคือกวาโหลว[2]พันเกี่ยวอยู่บนแตง[3] และเถาวัลย์เลื้อยระย้าลงมาใต้ชายคา…ข้าเห็นหมู่บ้านเราก็มีของประเภทนี้เช่นกัน เพียงแต่มันเปลี่ยนชื่อแล้ว เรียกว่าเทียนกวา[4] ไม่ค่อยนำมาใช้ประโยชน์กันสักเท่าไร…แต่ในตำรากล่าวไว้อีกว่า ใช้รากมันบดเป็นผง ขาวบริสุทธิ์งดงาม ดุจหิมะก็ไม่ปาน…”
“ช้าก่อน” ชายชราได้ยินดังกล่าวถึงกับตะลึงงัน “ในตำราบอกเอาไว้?”
“ใช่แล้วเจ้าค่ะ” ซ่งอิงพยักหน้า
“เจ้าพูดให้เข้าใจง่ายหน่อยสิ” ชายชรากล่าวอย่างไม่กลัวเสียหน้า
เขาไม่เข้าใจคำพูดของหลานสาวคนรองเลย
“ก็หมายความว่า คนโบราณล้วนรู้ว่าแตงที่เราปลูกเหล่านั้น รากของมันเอามาทำผงได้ หลังทำให้เป็นผงก็จะเป็นยาสมุนไพร ขายให้ร้านยาก็เป็นอันใช้ได้แล้ว แม้ในหมู่บ้านมีคนปลูกไว้ไม่มากนัก แต่พวกเรายังมีภูเขาซิ่งนี่ ข้าเห็นว่าบนเขามีไม่น้อยเชียว เก็บพวกมันมา เมล็ดพันธุ์ก็เอาไว้ปลูกปีหน้า เปลือกแตง รากแตงล้วนขายได้ทั้งนั้น”
“พูดถึงภูเขาซิ่ง…ตอนนี้ซานซิ่ง[5]ก็สุกแล้วเช่นกันกระมัง? ข้ารู้เช่นกันว่าซานซิ่งที่นี่รสเปรี้ยวฝาดไม่อร่อย แต่เมล็ดซิ่ง[6]ก็เป็นยาเช่นกันนี่ เด็ดเอามาเผ่าจื้อ[7]ก็ขายให้ร้านยาได้ ราคาขายไม่ถือว่าต่ำเสียด้วย…”
“จริงสิ รสชาติที่เปรี้ยวฝาดของซานซิ่งนี่น่าจะขจัดได้โดยการเอาไปต้มน้ำสักครู่แล้วบีบเอาเมล็ดซิ่งออก จากนั้นค่อยนำเนื้อผลไม้แช่ไว้ในน้ำเย็น เปลี่ยนน้ำทุกวัน ผ่านไปสักห้าหกวันก็ใช้ได้แล้ว”
อย่างน้อยซ่งอิงก็มีความทรงจำอย่างคนสองโลก ของเจ้าของร่างและของตนเอง
ตอนที่เจ้าของร่างอยู่จวนโหว ยังเคยได้ยินยาประเภทขู่ซิ่งเหริน[8]อีกด้วย ตอนนั้นยังเอ่ยถามด้วยความประหลาดใจอยู่เลย เพราะบ้านนางอยู่แถวๆ ภูเขาซิ่ง เมื่อได้ยินยาที่ทำจากเมล็ดซิ่งก็รู้สึกคุ้นเคยเป็นอย่างยิ่ง
เมื่อภพชาติก่อนซ่งอิงชื่นชอบการกิน ทั้งยังอ่านหนังสือเบ็ดเตล็ดผ่านตามาไม่น้อย
ผลไม้ป่าในชีวิตนี้ไม่ได้หาเจอกันได้ง่ายในภพชาติก่อน ตอนนี้ซิ่งจื่อ[9]สุกแล้ว นางจึงค่อนข้างตื่นตาตื่นใจไม่น้อย หากไม่ใช่เพราะระยะนี้มีเรื่องราวมากมาย นางก็คงลงมือทำผลไม้แช่อิ่มตั้งนานแล้ว
ครอบครัวอื่นย่อมเสียดายเงินเกินกว่าจะทำผลไม้แช่อิ่ม เนื่องจากมีต้นทุนสูงลิ่ว
ชายชราซ่งฟังแล้วรู้สึกงุนงงเล็กน้อย
“เจ้ากำลังบอกว่า ของในหมู่บ้านเราอย่าง…รากเทียนกวาขายได้เงินจริงหรือ” ซ่งเหล่าเกินขบคิด
เทียนกวาเป็นสิ่งที่ส่งต่อมาจากบรรพบุรุษ หากพูดถึงก็ไม่ได้อร่อยแต่อย่างใด แต่แทบทุกครัวเรือนจะปลูกเอาไว้เล็กๆ น้อยๆ…แม้แต่ตามเขาก็มีไม่น้อยเช่นกัน
“ได้สิเจ้าคะ ทว่าทางที่ดีที่สุดรอหลังฤดูใบไม้ร่วงค่อยขุดราก ตอนฤดูร้อนยังใช้ไม่ได้เจ้าค่ะ” ซ่งอิงแนะ
เมื่อนางมีความสนใจสิ่งใด ก็จำต้องค้นคว้าวิจัยให้เข้าใจถ่องแท้
รากสิ่งนี้ทำเป็นผงก็คือเทียนฮวาเฟิ่น[10] ภพชาติก่อนถือว่าเป็นวัตถุดิบที่ราคาสูงเชียวละ
ชายชราขยับปากเล็กน้อย “ผงนี้ทำง่ายหรือไม่”
“ทำง่ายเจ้าค่ะ ปลอกเปลือกออกแล้วหั่นเป็นแผ่นๆ ทำให้แห้งก็ใช้ได้แล้ว ส่วนเมล็ดซิ่งนั้น ใช้วิธีการง่ายที่สุดก็ได้เช่นกัน อย่างแรกคือเอาไปตากแดดให้แห้ง อีกอย่างก็คือเอาเมล็ดซิ่งไปคั่ว เมื่อเป็นสีเหลืองนวลก็ใช้ได้แล้ว แต่ท่านปู่ หมู่บ้านเราเมล็ดซิ่งเป็นพันธ์ที่มีรสขม ดังนั้นตอนทำต้องระมัดระวังหน่อย กินสุ่มสี่สุ่มห้าไม่ได้เชียว กินเข้าไปมากๆ จะก่อพิษทำให้ถึงแก่ชีวิตได้ โดยเฉพาะเด็กๆ ระวังไว้จึงจะดี” ซ่งอิงกล่าว
กินนิดหน่อยไม่เป็นปัญหา แต่เพื่อหลีกเลี่ยงเหตุเหนือความคาดหมาย ซ่งอิงจึงต้องบอกกล่าวไว้ให้ชัดเจน
ซ่งเหล่าเกินพยักหน้าซ้ำแล้วซ้ำเล่า
ยาสมุนไพรน่ะ จะมากจะน้อยก็ต้องมีพิษบ้างทั้งนั้น
“เอ้อร์ยาอา นี่หากทำเงินได้จริง ปู่ต้องขอขอบคุณเจ้าแทนคนทั้งหมู่บ้านด้วย!” ชายชราดูถ่อมตนมากกว่าเมื่อก่อนไม่น้อย
ซ่งอิงยิ้มฝืด “ต่อให้ท่านปู่ไม่ถาม อีกสามสี่วันข้าก็ต้องพูด ถึงอย่างไรก็ไม่อาจมองดูซานซิ่งเต็มภูเขาร่วงเกลื่อนกลาดเน่าเสียตามพื้นกระมัง? อีกอย่างเห็นแก่หน้าหัวหน้าหมู่บ้านซ่ง แต่ข้าก็ควรตอบแทนอะไรบ้างเช่นกัน”
ตอนที่ 284 ไม่มีใครรับมือกับสถานการณ์อันยากลำบากได้เพียงลำพัง
เทียนฮวาเฟิ่นนั่น ซ่งอิงก็แค่นึกออกอย่างกะทันหัน
ตอนนี้ขบคิดมากๆ เข้า ซ่งอิงก็นึกถึงบางอย่างขึ้นมาอีก แต่เก็บเอาไว้ให้บิดามารดาของตน
ถึงอย่างไรก็ไม่อาจให้บิดาทำงานรับเหมาตลอดไปได้ นั่นเป็นงานใช้แรงงานหนัก เวลานานวันเข้าเกรงว่าบั้นเอวจะรับไม่ไหว
“เจ้าเด็กสาวคนนี้ตาแหลมเฉลียวฉลาดดีจริง! ใช้ได้!” ชายชราเอ่ยชื่นชม
ซ่งอิงเลิกคิ้วและส่งเสียงหัวเราะเจื่อน
โดยปกติแต่ละวันนางคิดแค่ว่าจะใช้ยาสระชิงซือหารายได้ ดังนั้นจึงไม่ค่อยสนใจของที่ขึ้นตามป่าภูเท่าไรนัก แต่เป้าหมายของนางคือมีเรือนหลังโตพร้อมด้วยที่ดินมากมายเป็นของตัวเอง ถึงเวลาเลี้ยงไก่ให้อาหารเป็ดและอาจถึงขั้นเลี้ยงหมู วัว แกะ ทางที่ดีที่สุดคือเลี้ยงทั้งหมดนี้เลย!
คำนึงถึงเรือนหลังโตพร้อมที่ดินมากมาย นางก็อยากพูดถึงอะไรต่อมิอะไรอีกมาก
อย่างเช่นอาหารสัตว์ ในฐานะคนที่ทุ่มเทให้กับการทำนา นางก็พอมีความรู้อยู่บ้างเช่นกัน เพียงแต่ตอนนี้พูดไปก็เปล่าประโยชน์ ของที่ตัวนางเองยังไม่ได้ลองใช้แล้วใครจะกล้าใช้? ก็เลยทำได้เพียงให้ชาวบ้านใช้ทรัพยากรในภูเขาหาเงินไปก่อน
ซ่งเหล่าเกินได้รับคำแนะนำแล้ว ก็เร่งรีบไปหาหัวหน้าหมู่บ้านทันที
ปัจจุบันเขาถือเป็นแขกประจำของเรือนหัวหน้าหมู่บ้าน หลังไปถึงไม่แม้แต่จะดื่มน้ำสักอึก รีบนำคำของซ่งอิงไปบอกกล่าว
“เอ้อร์ยาบ้านข้าเอ่ยว่าท่านดีต่อนาง ชาวบ้านก็ปฏิบัติต่อนางอย่างไม่เลวเช่นกัน ดังนั้นไม่ว่าอย่างไรก็จำต้องคิดหาวิธีตอบแทนทุกคนให้ได้ นี่ก็เลยคิดจนสมองแทบระเบิด ในที่สุดก็คิดได้สองวิธี…” ซ่งเหล่าเกินแสร้งกล่าวอย่างอ้อมค้อม
เขาไม่อาจพูดได้ว่านี่เป็นสิ่งที่เอ้อร์ยาคิดได้อย่างง่ายๆ ไม่เปลืองแรง
“เมล็ดซิ่ง เทียนกวา! เยี่ยม นี่ล้วนเป็นของที่มีในหมู่บ้านเราทั้งนั้น มากมายจนเป็นขยะก็ว่าได้ นี่เท่ากับได้เก็บเอามาทำประโยชน์ล้วนๆ เอาเช่นนี้แล้วกัน ข้าจะให้ลูกชายไม่เอาไหนบ้านข้าเก็บผลซิ่งมาห้าหกจินแล้วลองทำดูก่อน หากมีร้านขายยารับซื้อก็จะให้ชาวบ้านไปลงมือทำทันที!” หัวหน้าหมู่บ้านกล่าว
ซ่งเหล่าเกินยิ้มเล็กน้อย
หัวหน้าหมู่บ้านเป็นคนมีไหวพริบชาญฉลาด
ถึงอย่างไรก็ไม่อาจปล่อยให้สิ่งดีๆ ที่ซ่งอิงเสนอมาเปล่าประโยชน์ ยิ่งไปกว่านั้น ซ่งเหล่าเกินกล่าวว่านี่เป็นสิ่งที่หลานสาวเขาครุ่นคิดอย่างหนัก ไม่ง่ายดายเลย
“หากวิธีนี้ใช้ได้จริง ภายหน้าหากในหมู่บ้านมีเรื่องสำคัญๆ อะไรก็จะมีที่สำหรับเอ้อร์ยา ถึงเวลาฐานะนางจะไม่ต่างจากเจ้า จะไม่มองข้ามนางไปเพียงเพราะนางเป็นเด็กผู้หญิงเป็นแน่!” หัวหน้าหมู่บ้านซ่งให้คำมั่นสัญญา
ซ่งเหล่าเกินได้ฟังดังกล่าว นัยน์ตาลุกวาวทันที
คำพูดนี้ฟังดูธรรมดา แต่ความจริงแสดงถึงตำแหน่งฐานะของเอ้อร์ในอนาคต
ในหมู่บ้านมีเพียงแซ่ฮั่วเท่านั้นที่ได้รับการยกย่อง แต่ไม่มีใครสามารถรับมือกับสถานการณ์อันยากลำบากได้เพียงลำพัง ตอนที่หมู่บ้านเปิดหอบรรพบุรุษ แม่ลูกซ่งอิงถึงอย่างไรก็เป็นเด็กกำพร้าและแม่ม่าย มิหนำซ้ำยังเป็นเด็กรุ่นหลัง อย่างมากสุดก็ได้แต่มองดูจากบริเวณหลังสุด ไม่มีสิทธิ์เข้าร่วมหารือเรื่องใหญ่โตสำคัญๆ ด้วย
แต่เมื่อหัวหน้าหมู่บ้านพูดเช่นนี้ก็ต่างออกไป
ภายภาคหน้าเอ้อร์ยาจะไม่ต่างจากหัวหน้าของตระกูลซ่งเปรียบเสมือนผู้อาวุโสที่ค่อนข้างมีอำนาจ และได้รับความเคารพนับถือจากผู้คน
เมื่อผู้คนหลากหลายแซ่ทำการปักธูป ซ่งอิงก็จะได้อยู่บริเวณแถวหน้าสุด
ดูเหมือนฝัน ทว่าในความเป็นจริง…
จากนี้เหล่าหญิงแก่ที่ไม่ใช่แซ่ซ่ง เมื่อมองเห็นนางคงไม่กล้าเอ่ยปากเรียกเอ้อร์ยาง่ายๆ และไม่อาจใช้ความอาวุโสสั่งการนางได้ จำเป็นต้องเกรงอกเกรงใจสะใภ้ตระกูลฮั่วหรือภรรยาฮั่วกันถ้วนหน้า!
ในอนาคตหากเผชิญภัยพิบัติทางธรรมชาติ ไม่ว่าผู้ใดก็ไม่อาจรังแกตระกูลฮั่วที่มีสมาชิกในครอบครัวน้อยนิดได้
แสดงถึงความเป็นอยู่ที่มั่นคงของหลานสาวเขาในหมู่บ้านแห่งนี้
“เพื่อเป็นการเห็นแก่ฐานะของฮั่วหรง ก็ควรเป็นเช่นนี้ เพียงแต่หลานสาวตระกูลเจ้าเพิ่งแต่งเข้ามาได้ไม่นาน ข้าจึงไม่สะดวกให้นางยืนอยู่หน้าผู้อื่นโดยสุ่มสี่สุ่มห้า ตอนนี้นางปฏิบัติต่อผู้คนและจัดการเรื่องต่างๆ นานาโดยไร้ข้อบกพร่องสักนิด ข้าจึงตั้งใจไว้เช่นนี้ ซึ่งก็เป็นสิ่งที่สมควรแล้ว” หัวหน้าหมู่บ้านกล่าวเสริม
“เหล่าตี้[11]เข้าใจแล้ว” ซ่งเหล่าเกินหัวเราะเล็กน้อย
เมื่อซ่งเหล่าเกินกลับไป หัวหน้าหมู่บ้านก็ให้บุตรชายไปเด็ดซานซิ่งมาลองทำดู
วิธีนี้ทำได้รวดเร็ว ช่วงเย็นของวันเดียวกันก็ต้มคั่วเสร็จ วันรุ่งขึ้นก็เย็นตัวพอประมาณ ไม่พูดพร่ำทำเพลง รีบนำไปส่งยังร้านยาในตัวอำเภอทันที
—————————————-
[1] กั่วหลัว (果臝) ชื่อพืชชนิดหนึ่งในตระกูลแตง
[2] กวาโหลว (栝楼) สมุนไพรยืนต้นชนิดหนึ่งของจีน ชื่อทางวิทยาศาสตร์ Trichosantheskirilowii ใช้เป็นยาขับลมและขับเสมหะ
[3] แตง (瓜) แตงในที่นี้หมายถึงแตงประเภทแตงหวาน
[4] เทียนกวา (天瓜) หมายถึง แคนตาลูป แตงหวาน แตงไทย
[5] ซานซิ่ง (山杏) แอพริคอต หรือ บ๊วย ที่ขึ้นตามภูเขา
[6] เมล็ดซิ่ง (杏仁) เมล็ดแอพริคอต
[7] เผ่าจื้อ (炮制) กระบวนการแปรรูปวัตถุดิบสมุนไพรให้เป็นตัวยาสำเร็จรูปด้วยการอบ เผา ทอด แช่น้ำ ล้าง นึ่ง ต้ม หรือวิธีการอื่นๆ
[8] ขู่ซิ่งเหริน (苦杏仁) ชื่อยาสมุนไพรชนิดหนึ่ง สรรพคุณแก้ไอ หอบ หล่อลื่นลำไส้ ช่วยระบายลม รสชาติขม ทำจากเมล็ดแอพริคอตพันธ์รสขม
[9] ซิ่งจื่อ (杏子) ผลแอพริคอต
[10] เทียนฮวาเฟิ่น (天花粉) เป็นยาสมุนไพรแตงจีน
[11] เหล่าตี้ (老弟) คำเรียกแทนตัวเองของผู้ชรา (ชาย) เมื่อสนทนากับผู้มีวัยวุฒิมากกว่า