บทที่ 213 ผมจะทำให้หุ่นยนต์ซากุระขายไม่ออกแม้แต่ตัวเดียว! (1)
หลังสงครามโลกครั้งที่สอง ประเทศญี่ปุ่นก็เริ่มมุ่งเน้นไปที่การวิจัยอุตสาหกรรมหุ่นยนต์มากขึ้น ระหว่างที่ชาติตะวันตกกำลังมุ่งเน้นไปที่การวิจัยระบบคอมพิวเตอร์ อุตสาหกรรมหุ่นยนต์ของประเทศญี่ปุ่นก็ค่อยๆ เติบโตขึ้นเช่นกัน
หลังจากที่ได้ทำการศึกษาวิจัยมานานนับหลายปี ในที่สุดผลิตภัณฑ์ประสิทธิภาพสูงก็ถูกคิดค้นออกมาได้สำเร็จ ซึ่งเดิมทีโถงนิทรรศการแห่งนี้ก็คือสถานที่จัดแสดงหุ่นยนต์ตั้งแต่ยุคแรกเริ่มนั่น
อันดะ คิโยะคว้าไมโครโฟนขึ้นกล่าวกับทุกคน “ต่อไปนี้ ผมขอรบกวนเวลาทุกท่านสักครู่ เราจะมีการแนะนำ ‘เพื่อนใหม่’ ให้ทุกท่านรู้จักครับ!”
สิ้นเสียงของอันดะ คิโยะ ผ้าม่านก็ถูกเปิดออก ก่อนที่จะมีหุ่นยนต์ความสูงใกล้เคียงกับมนุษย์ปรากฏขึ้นต่อหน้าทุกคน หุ่นยนต์ตัวนั้นมีสี่แขน มันยืนขยับกรงเล็บไปมา โดยที่ด้านหลังยังมีระบบคอมพิวเตอร์พ่วงมาด้วย…
ผู้คน ณ ที่แห่งนี้ต่างก็ไม่ได้อ่อนต่อโลก เพียงแค่สังเกตดูแขนกลและเครื่องมือผ่าตัดต่างๆ ที่มันถือไว้ก็พอจะดูออกกันแล้วว่ามันคือหุ่นยนต์ผ่าตัด
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมามีการพัฒนาหุ่นยนต์ผ่าตัดอย่างรวดเร็ว และมันก็ค่อยๆ กลายเป็นสัญลักษณ์ของอุตสาหกรรมการแพทย์ชั้นนำ ใครก็ตามที่สร้างหุ่นยนต์ผ่าตัดที่มีความแม่นยำสูง ใช้งานได้จริง และปลอดภัย ก็จะได้รับเกียรติศักดิ์มากมาย
เป็นไปได้ไหมว่า…บริษัทเอดะได้เริ่มคิดค้นหุ่นยนต์ผ่าตัดแล้ว
อย่างไรก็ตาม รูปลักษณ์ภายนอกของหุ่นยนต์ตัวนี้ก็ไม่อาจชี้ให้เห็นจุดเด่นของมันได้อย่างชัดเจนนัก ทุกคนจึงพากันจับจ้องไปที่อันดะ คิโยะด้วยความอยากรู้อยากเห็น
พานเซี่ยงเหนียนก้มลงกระซิบไป๋เยี่ยเบาๆ “นี่คือหุ่นยนต์ผ่าตัด ที่แผนกศัลยกรรมของโรง’บาลของเราก็มีหุ่นยนต์ผ่าตัดเหมือนกัน ไว้คุณไปที่นั่นเดี๋ยวก็ได้เห็นมันเอง”
ไป๋เยี่ยพยักหน้า เขาไม่รู้เรื่องหุ่นยนต์ผ่าตัดมากนัก ทว่าเครื่องจักรชนิดนี้ก็ได้พัฒนาขึ้นอย่างรวดเร็วในเวลาเพียงไม่กี่ปี และกำลังได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ
หุ่นยนต์ผ่าตัดเป็นหนึ่งในวิทยาการที่มีความล้ำสมัยที่สุด ซึ่งมีส่วนช่วยในการส่งเสริมความก้าวหน้าในการพัฒนาองค์ความรู้ด้านการผ่าตัดเป็นอย่างมาก
หุ่นยนต์ที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในตลาดตอนนี้คือ ‘ซุส[1]’ และ ‘ดา วินซี[2]’ ซึ่งหุ่นยนต์สองตัวนี้ได้รับการอนุมัติจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาของสหรัฐอเมริกาตั้งแต่ต้นปี 2000 สำหรับการใช้งานทางการแพทย์
อันที่จริงแล้ว ประเทศจีนก็ได้มีการวิจัยเกี่ยวกับการพัฒนาหุ่นยนต์ ประเทศของเราได้ทำการวิจัยเกี่ยวกับการพัฒนาหุ่นยนต์ทางการแพทย์ตั้งแต่ปี 2003 แล้ว ไป๋เยี่ยเพิ่งเห็นข่าวเมื่อสองวันก่อนว่าตอนนี้ประเทศจีนก็กำลังวิจัยหุ่นยนต์ส่องกล้องควบคู่ไปด้วยเช่นกัน
อย่างไรก็ตาม…ปัจจุบันหุ่นยนต์ในประเทศจีนยังมีข้อจำกัดเรื่องฟังก์ชั่นการใช้งานต่างๆ จึงมีการนำหุ่นยนต์ผ่าตัดดา วินซีมาใช้ในโรงพยาบาลต่างๆ เกือบสองทศวรรษแล้ว ซึ่งนี่ถือเป็นช่องโหว่ทางวิทยาการที่ใหญ่พอสมควร
อันดะ คิโยะเริ่มแนะนำ “ทุกท่านเคยเห็น ‘เขา’ มาก่อนไหมครับ นี่คือ ‘ซากุระ’ เป็นหุ่นยนต์ผ่าตัดที่เชี่ยวชาญในการผ่าตัดบริเวณทวารหนัก”
“เป็นหุ่นยนต์ที่มีสี่แขน ประกอบด้วยกล้องเอนโดสโคป[3] กรรไกรผ่าตัด กล้องส่องขนาดเล็ก จอยสติ๊ก และส่วนประกอบอื่นๆ”ดฮณ๊ฯดฯฌซ,
“หลักการทำงานของมันคือการผ่าตัดผ่านระบบไร้สาย แพทย์ผู้ทำการรักษาเพียงแค่ต้องนั่งมอนิเตอร์รอยโรคในร่างกายคนไข้ผ่านจอมอนิเตอร์และกล้องเอนโดสโคป จากนั้นแขนจักรกลก็จะทำการกำจัดรอยโรคนั้นอย่างแม่นยำโดยใช้เครื่องมือต่างๆ”
“จุดเด่นหลักๆ ของซากุระก็คือมันถูกออกแบบมาเพื่อรองรับการผ่าตัดบริเวณทวารหนักได้มากกว่าเก้าสิบเปอร์เซ็นต์ในปัจจุบันนั่นเองครับ”
ทันทีที่อันดะ คิโยะพูดจบ ผู้คนก็เริ่มแสดงท่าทีตื่นตะลึงมากยิ่งขึ้น เพราะว่าในปัจจุบัน หุ่นยนต์ผ่าตัดมักถูกนำมาใช้ในการผ่าตัดบริเวณทางเดินปัสสาวะซึ่งต้องอาศัยการผ่าตัดแบบรุกล้ำเพียงเล็กน้อย[4] อย่างเช่น การผ่าตัดต่อมลูกหมาก ถึงแม้ว่าเพิ่งจะเริ่มมีการพัฒนาอย่างรวดเร็วในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้ แต่ก็ยังมีการนำหุ่นยนต์ผ่าตัดมาใช้ในการผ่าตัดหัวใจและการผ่าตัดทางนรีเวช รวมถึงการผ่าตัดแบบรุกล้ำเพียงเล็กน้อยต่างๆ อีกด้วย
นอกจากนี้ บริษัทยักษ์ใหญ่จำนวนมากยังทุ่มทุนไปกับการวิจัยและพัฒนาหุ่นยนต์ผ่าตัด แต่ส่วนใหญ่มักจะไปลงกับการผ่าตัดที่สร้างประโยชน์ได้ค่อนข้างสูงอย่างการผ่าตัดกระดูกและหลอดเลือดมากกว่า
แต่ถึงกระนั้น ข้อดีของหุ่นยนต์ผ่าตัดก็คือความแม่นยำสูง ซึ่งมันนำเสนอมุมมองสามมิติเพื่อความแม่นยำที่สูงขึ้นได้อีกด้วย และในทำนองเดียวกัน ประสิทธิภาพที่สูงเช่นนี้ก็แลกมาด้วยต้นทุนที่สูง แน่นอนว่าการสร้างหุ่นยนต์ผ่าตัดนั้นมีมูลค่าราวหลายล้านดอลลาร์เลยทีเดียว!
อีกทั้งต้นทุนที่ว่านี้ก็เป็นเพียงต้นทุนในการผลิตหุ่นยนต์เท่านั้น ทั้งขั้นตอนการวิจัย การพัฒนา และการบำรุงรักษาจำนวนมากก็ต้องใช้ทุนจำนวนมากเช่นกัน อีกทั้งการผ่าตัดบริเวณทวารหนักก็มีค่าใช้จ่ายค่อนข้างต่ำ บริษัทขนาดใหญ่หลายแห่งจึงไม่ค่อยอยากลงทุนกับมันสักเท่าไหร่
ทว่าบริษัทเอดะกลับพกความกล้านั้นมาเต็มอก!
เมื่ออันดะ คิโยะเห็นสีหน้าของทุกคน เขาก็พยักหน้าด้วยความพึงพอใจ “ยิ่งไปกว่านั้น หุ่นยนต์ของเรายังมีความสามารถในการผ่าตัดริดสีดวงทวาร ฝีบริเวณทวารหนัก ฝีคัณฑสูตร ภาวะไส้ตรงปลิ้น[5] มะเร็งทวารหนัก…และการผ่าตัดอื่นๆ อีกด้วย ต่อไป ผมจะให้ทุกท่านได้รับชมวิดีโอของทางเรานะครับ!”
ภาพขนาดใหญ่ปรากฏขึ้นบนผนังห้องนิทรรศการ เป็นภาพศัลยแพทย์กำลังใช้หุ่นยนต์ตัวนี้ในการผ่าตัดริดสีดวงทวาร
ไป๋เยี่ยเห็นว่าหลังจากที่แขนกลของหุ่นยนต์ตัวนี้ถูกสอดเข้าไปในทวารหนักแล้ว มันก็นำเสนอภาพภายในทวารหนักออกมาได้อย่างชัดเจน กล้องเอนโดสโคปที่ยึดติดกับแขนกลนั้นจับภาพทุกรายละเอียดของรอยโรคบริเวณทวารหนักไว้อย่างคมชัดผ่านการสัมผัสผิวภายในของทวารหนักเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
ยิ่งไปกว่านั้น การผ่าตัดยังดำเนินไปอย่างคล่องแคล่วว่องไวโดยมีดผ่าตัดที่อยู่ถัดจากเอนโดสโคป…
ส่วนการเย็บแผลใช้เครื่องเย็บแผล[6] ซึ่งรวดเร็วและง่ายกว่าการเย็บมือมาก
การผ่าตัดกินเวลาเพียงสามนาทีเท่านั้น!
ฟังไม่ผิดจริงๆ การผ่าตัดริดสีดวงกินเวลาเพียงสามนาทีเท่านั้น อีกทั้งยังทำได้ในห้องตรวจเลย ไม่จำเป็นต้องทำในห้องผ่าตัดด้วยซ้ำ
เมื่อวิดีโอผ่าตัดจบลง อันดะ คิโยะก็กล่าวเสริมทันที “หุ่นยนต์ผ่าตัดประเภทนี้จะช่วยลดเวลาและเพิ่มประสิทธิภาพในการผ่าตัดได้อย่างมาก และที่สำคัญคือเราคงไม่อยากให้ผู้ป่วยพักฟื้นในโรงพยาบาลนานนัก แค่สามสี่วันก็เพียงพอแล้ว ปัจจุบันวิถีชีวิตคนเราดำเนินไปด้วยความเร่งรีบ คงไม่มีใครอยากมาเสียเวลากับการพักฟื้นหลังรักษาเป็นสิบวันครึ่งเดือนหรอกใช่ไหมครับ…”
หลังจากที่อันดะ คิโยะแนะนำผลิตภัณฑ์ตัวใหม่ของเขามาราวๆ ครึ่งชั่วโมงแล้ว ในที่สุดผู้คนก็อดถามคำถามที่คาอยู่ในใจไว้ไม่ได้
“หุ่นยนต์ตัวนี้ราคาเท่าไหร่ครับ”
อันดะ คิโยะยกยิ้มด้วยความพึงพอใจ นี่แหละจุดขายหลัก! เขายิ้มก่อนจะเอ่ยขึ้น “เพียงสามแสนดอลลาร์สหรัฐเท่านั้นครับ!”
ทุกคนถึงกับตกตะลึง ราคาของหุ่นยนต์ดา วินซีที่นำเข้ามาในจีนมีมูลค่าเกือบยี่สิบล้านหยวน ไหนจะมีค่าใช้จ่ายรายปีอีกประมาณแปดร้อยหยวนด้วย
เมื่อราคาถูกเผยออกมา ทุกคนก็ต่างอ้าปากค้าง
พานเซี่ยงเหนียนเบิกตากว้างพลางหันไปทางไป๋เยี่ย “นี่มันถูกมากเลยนะ!”
ไป๋เยี่ยเองก็ตะลึงเช่นกัน ถูกขนาดนี้จริงดิ
พานเซี่ยงเหนียนเห็นท่าทีงุนงงของไป๋เยี่ยจึงกล่าวเสริม “คุณรู้ไหมว่าการใช้หุ่นยนต์ดา วินซีครั้งหนึ่งมีค่าใช้จ่ายเท่าไหร่”
ไป๋เยี่ยส่ายหัว “ผมไม่รู้เลย มันแพงไหมครับ”
พานเซี่ยงเหนียนเดาะลิ้นก่อนจะตอบไป “หุ่นยนต์ดา วินซีมีราคาตัวละกว่ายี่สิบล้านหยวน แถมยังมีค่าบำรุงรักษารายปีอีกแปดถึงเก้าล้านหยวน คุณรู้ไหมว่าเงินพวกนี้มันไปลงกับอะไรบ้าง”
หลี่มู่หยางที่นั่งฟังอยู่จึงแทรกขึ้นมาทันที “หมดไปกับการดูแลแขนกลยังไงล่ะ เราจำเป็นต้องเปลี่ยนแขนกลเป็นประจำ เพราะแขนของหุ่นยนต์ดา วินซีใช้ได้เพียงสิบครั้งเท่านั้น แล้วก็ต้องเปลี่ยนใหม่ ไม่งั้นมันจะมีผลต่อความแม่นยำและความคล่องตัวในการผ่าตัด ซึ่งไอ้เจ้าแขนกลนี่น่ะ แค่ราคาก็ปาไปประมาณหนึ่งแสนหยวนแล้ว ไม่รวมกับค่าบำรุงรักษาอีกนะ”นะ”นะ
[1] ซุส (Zeus) คือ หุ่นยนต์ทางการแพทย์ที่ถูกออกแบบมาเพื่อใช้ในการผ่าตัด โดยบริษัทหุ่นยนต์ Computer Motion ของสหรัฐอเมริกา
[2] ดา วินซี (Da Vinci) คือ หุ่นยนต์ผ่าตัดที่ใช้ในการผ่าตัดแบบรุกล้ำเพียงเล็กน้อย (MIS) ถูกออกแบบโดยบริษัท Intuitive Surgical ของสหรัฐอเมริกา
[3] เอนโดสโคป คือ เครื่องมือตรวจสอบที่ใช้ในการมองลึกเข้าไปในร่างกายโดยใช้ช่องเปิด เช่น ปาก หรือทวารหนัก
[4] การผ่าตัดแบบรุกล้ำเพียงเล็กน้อย (Minimally Invasive Surgery; MIS) คือ การผ่าตัดที่อาศัยเทคนิคหรืออุปกรณ์ต่างๆ ที่ช่วยทำให้แผลผ่าตัดมีขนาดเล็กมากที่สุดและก่อให้เกิดอาการบาดเจ็บน้อยลง ตัวอย่างเช่น การผ่าตัดโดยการส่องกล้อง
[5] ภาวะไส้ตรงปลิ้น คือ ภาวะที่ลำไส้ตรงซึ่งเป็นลำไส้ใหญ่ส่วนปลายก่อนที่จะถึงทวารหนักมีการเลื่อนตัวและปลิ้นออกมาทางทวารหนัก
[6] เครื่องเย็บแผล หรือ เครื่องเย็บกระดาษทางการแพทย์ (Surgical Stapler) คือ อุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ใช้แทนการเย็บด้วยมือ โดยวัสดุที่ใช้เย็บแผลจะเป็นลวดเย็บแผลพิเศษ